Aby nasze ściany prezentowały się estetycznie, bardzo ważny jest nie tylko sam proces malowania, ale i czynności, jakie należy wykonać przed wzięciem do ręki wałka malarskiego, w tym odpowiednie przygotowanie ścian.

Jak przygotować ścianę do malowania? Jakich farb użyć? Czy gruntowanie ścian jest zawsze obowiązkowe? Na te i wiele innych pytań odpowiadamy poniżej! Sprawdź koniecznie!

Przygotowanie ścian do malowania krok po kroku - od czego zacząć?

Przed malowaniem ścian, należy je odpowiednio przygotować. Osoby, które będą pokrywać nową ścianę farbą, mają nieco ułatwione zadanie. Surowe ściany wystarczy wcześniej oczyścić z kurzu i pokryć gruntem. Natomiast malowanie ścian, które wcześniej były już pokryte farbą, to znacznie bardziej skomplikowane zadanie.

Zadbaj o prawidłowe warunki do malowania

Malowanie ścian powinno odbywać się w odpowiednich warunkach. Na remonty warto wybierać pogodne dni z optymalną wilgotnością powietrza na poziomie od 40 do 60 procent i temperaturę od 10 do 25 stopni Celsjusza.

Jeżeli we wnętrzu będzie za ciepło, warstwy farby mogą schnąć za szybko i nie osiągnąć odpowiednich parametrów technicznych. Zbyt duża wilgotność powietrza również może przyczynić się do sporych problemów z wysychaniem powłoki.

Wskazówki dotyczące optymalnych warunków pracy zawsze znajdziemy w karcie farby.

Wynieś meble i zabezpiecz pozostałe elementy przed zabrudzeniem

Jak przygotować ścianę do malowania? Zacznij od opróżnienia pomieszczenia ze wszystkich przedmiotów, które mogą przeszkadzać podczas pracy. Zdejmij obrazy, półki, wynieś krzesła i inne meble. Wszystkie przedmioty, listwy przypodłogowe, klamki czy gniazdka, które muszą zostać w pomieszczeniu, zabezpiecza się, używając taśmy i folii malarskiej.

Następnym krokiem będzie zakrycie podłóg i okien. Ich krawędzie najlepiej okleić dobrej jakości taśmą malarską. Nie zapomnij też o oklejeniu grzejników, włączników, parapetów czy rur. Podłogi najlepiej dokładnie wyłożyć kartonami. Jeżeli sufit będzie malowany na inny kolor niż ściany, również należy zabezpieczyć jego krawędzie, przyklejając do nich taśmę malarską.

Przygotowanie starych i nowych ścian do malowania

Nowe ściany można malować dopiero po ich wysezonowaniu, ponieważ podłoże musi być bezwzględnie suche. W przypadku tynków gipsowych poczekajmy przynajmniej 2 tygodnie natomiast tynki cementowo-wapienne można pokrywać farbą dopiero po 4 tygodniach przerwy. Zbyt wczesne pokrycie ściany może sprawić, że dojdzie do odpadania i pękania nowo położonej powłoki. Po odczekaniu odpowiedniej ilości czasu należy dokładnie oczyścić ściany.

Gdy przygotowujesz ściany do ponownego malowania, warto dokładnie je obejrzeć i sprawdzić, czy nie ma na nich śladów pleśni, ubytków oraz wykonać test przyczepności farby.

Malowanie ścian - ocena przyczepności i usuwanie starych powłok

Przygotowanie ścian do malowania wymaga sprawdzenia przyczepności farby. Jeśli stare powłoki malarskie mają słabą przyczepność, niezbędne będzie ich usunięcie. Jak jednak ocenić przyczepność farby? Przyklejmy taśmę klejącą do różnych fragmentów ściany i oderwijmy ją szybkim, energicznym ruchem. Jeżeli na taśmie zostały cząstki farby, oznacza to, że nie trzyma się ona zbyt dobrze ściany i należy się jej pozbyć.

Aby usunąć stare powłoki malarskie, należy zwilżyć starą farbę ciepłą wodą i zeskrobać za pomocą szpachelki. Przydadzą się też specjalnie dedykowane do tego preparaty. Farbę można zdjąć także na sucho, używając szlifierki, jednak to wymaga pewnej wprawy. Szlifowanie ścian pozwoli uzyskać gładką i równą powierzchnię. Można też posłużyć się gruboziarnistym papierem ściernym.

Natomiast jeżeli wcześniejsza powłoka wykonana jest z farby lateksowej lub akrylowej i nadal cechuje się dobrą przyczepnością, przed malowaniem wystarczy tylko dokładnie oczyścić i umyć ścianę. Jeśli na ścianie zastosowane były wcześniej farby starej generacji, w tym farby klejowe czy olejne, należy je całkowicie usunąć.

Nieco inaczej będzie wyglądało przygotowanie ściany, na której położona jest tapeta. Aby ją zdjąć, możemy ją namoczyć za pomocą gąbki i posłużyć się nożem do zdejmowania tapet lub zdzierakiem rotacyjnym. Uważajmy jednak aby nie uszkodzić tynku. W przypadku bardzo odpornej tapety można użyć roztworu do usuwania tapet. Pozostałości należy usunąć używając np. papieru ściernego.

Jak przygotować ściany do malowania? Usuwanie pleśni i mycie ścian

Czym umyć ściany? Aby dokładnie wyczyścić ścianę, dobrze sprawdzi się odtłuszczający detergent, woda i miękka ściereczka. Można użyć również mydełka malarskiego. Powierzchnię myjemy od góry do dołu, a na koniec przemywamy ją czystą wodą. Ścianę należy pozostawić do wyschnięcia. Jeżeli nie usuniemy ze ściany tłustych zacieków i innych zabrudzeń, powłoka malarska nie osiągnie zadowalającej przyczepności. Dokładne mycie ścian i usuwanie tłustych plam przed malowaniem jest więc bardzo ważne.

Może również okazać się, że podczas mycia ścian, na starej farbie pojawią się pęcherze (jeżeli zapukamy w taki pęcherz, pojawi się charakterystyczny, pusty dźwięk). Takich fragmentów musimy się pozbyć, a następnie nałożyć masę szpachlową.

Jeżeli na ścianie pojawiły się ogniska grzybów i pleśni, należy sięgnąć po preparat grzybobójczy i postępować zgodnie z instrukcją producenta, zawartą na opakowaniu produktu. Często wcześniej wskazane jest usunięcie zajętej powłoki za pomocą szpachelki.

Przygotowanie podłoża - wyrównanie i szpachlowanie ścian

Przygotowanie ścian do malowania obejmuje także szpachlowanie i wyrównanie powierzchni. Jeżeli ściany pokryte są nierównościami, ubytkami lub widoczne są na nich drobne pęknięcia, trzeba je wypełnić.

Jeśli szerokość ubytków nie przekracza kilku milimetrów, można je ukryć za pomocą masy szpachlowej elastycznej. Taka szpachla naprawcza pomoże nam wypełnić uszkodzenia. Większe ubytki będzie jednak trzeba uzupełnić, stosując gładź gipsową. Po nałożeniu i wyschnięciu gładzi czy szpachli powierzchnię ściany musimy wyrównać szlifierką lub papierem ściernym.

Jeżeli postanowisz nie szpachlować ściany przed malowaniem, pamiętaj, że każda rysa czy ubytek będzie widoczny.

Zastosowanie gruntu - kolejny etap przygotowania ścian do malowania

Mycie ścian i gruntowanie to bardzo ważne etapy w procesie przygotowywania powierzchni do malowania. Gruntowanie ściany jest koniecznie w przypadku nowopowstałych budynków i ścian o wysokiej chłonności. Tynki gipsowe czy płyty gipsowo-kartonowe wymagają użycia gruntu przed malowaniem czy nałożeniem gładzi. Pamiętajmy, że gruntować można tylko suche ściany, świeży tynk nie nadaje się do tego rodzaju prac.

Niekiedy grunt trzeba nałożyć na pomalowaną wcześniej ścianę. Zastosowanie tego rodzaju preparatu potrzebne jest również wówczas, gdy usunęliśmy z podłoża starą farbę.

Skąd mamy jednak wiedzieć, kiedy gruntowanie ściany jest niezbędne, a kiedy ten etap można pominąć? Przetrzyjmy ścianę suchą dłonią. Jeżeli na palcach zostanie ślad, oznacza to, że powierzchnia nie jest wystarczająco mocno związana i potrzebne będzie gruntowanie. Grunt trzeba nałożyć też na zaszpachlowane ubytki.

Nie jest wymagane gruntowanie ścian wcześniej pomalowanych, z których nie została usunięta warstwa farby (ze względu na bardzo dobrą przyczepność), a ściany są w bardzo dobrej kondycji. W takich przypadkach dobrym rozwiązaniem będzie farba podkładowa. Farby podkładowej można użyć także podczas dokonywania drobnych zmian.

Grunt trzeba dobrać pod względem rodzaju podłoża oraz efektu, jaki chcemy uzyskać. Jakie grunty znajdziemy na rynku? M.in. grunt uniwersalny, szybkoschnący, szczepny, hydroizolacyjny, penetrujący czy odcinający. Pamiętajmy, że preparaty gruntujące różnią się składem i sposobem aplikacji. Po zagruntowaniu podłoża zawsze należy poczekać, aż powierzchnia wyschnie.

Większość preparatów tego typu pozwala nie tylko ograniczyć chłonność podłoża, ale również je wzmocnić i zwiększyć przyczepność farby.

Wybór farby - na co zwrócić uwagę?

Zanim rozpoczniemy pracę, musimy też wybrać odpowiednią farbę. Najczęściej stosowane są wodorozcieńczalne farby emulsyjne. Farba emulsyjna (depresyjna) to taka, której rozcieńczalnikiem jest woda, a spoiwem żywica akrylowa lub winylowa. Nie zawierają one rozpuszczalników, mają neutralny zapach i łatwo je nakładać. Ponadto szybko schną, dobrze kryją, są odporne na uszkodzenia i cechują się wysoką przyczepnością. Czym jednak różni się popularna farba akrylowa od winylowej, lateksowej czy ceramicznej?

Farby akrylowe - tworzą zwartą powłokę na ścianie i chronią ją przed działaniem wielu różnych czynników zewnętrznych. Ich spoiwem jest termoplastyczna żywica akrylowa. Nie należy ich jednak stosować w łazienkach i kuchniach. Kolor ścian pokrytych farbą akrylową nie blaknie i nie żółknie. Do ich zalet zaliczamy niską cenę, łatwość aplikacji i wszechstronność. Pomalujemy nimi ściany gipsowe, tynki, drewno, plastik, a nawet szkło.

Farby lateksowe - mianem tym określa się farby akrylowe o dużej zawartości emulsji żywicznych. Pozwalają na uzyskanie gładkich powierzchni, są proste w aplikacji, a utworzona powłoka jest elastyczna, paroprzepuszczalna, nie pęka i nie łuszczy się. Ponadto jest odporna na działanie wody. Farby te mogą być stosowane na powierzchniach narażonych na wilgoć i wymagających częstszego mycia. Farbą lateksową z powodzeniem możemy więc pomalować salon, korytarz, sypialnię czy łazienkę.

Farby ceramiczne - to podgrupa wodorozcieńczalnych farb lateksowych nowej generacji. W ich składzie znajdziemy ceramiczne mikrokuleczki, które tworzą bardzo twardą, zbitą i gładką powłokę. Na ścianach pokrytych farbą ceramiczną nie osiada kurz, a brud nie wnika w głąb produktu. To farby zmywalne, które charakteryzują się bardzo wysoką odpornością na szorowanie i czyszczenie na mokro, nawet z użyciem chemicznych środków czystości. Powłoki te nie zmieniają koloru, nie pękają i z powodzeniem można je zastosować w kuchni czy łazience. Farby ceramiczne są jednak droższe od akrylowych.

Farby winylowe - spoiwem winylowych farb do malowania ścian jest żywica winylowa. Takie farby cechują się elastycznością, tworzą gładkie powierzchnie, szybko schną, łatwo je czyścić i wykazują dużą odporność na uszkodzenia mechaniczne. Niemniej szybko się brudzą i mają niski poziom paroprzepuszczalności, co sprawia, że ściany nie oddychają zbyt dobrze.

Ponadto na rynku znajdziemy naturalne i odporne farby mineralne, w tym farby wapienne, silikatowe czy cementowe oraz farby specjalistyczne, m.in. antygrzybicze, podkładowe czy projekcyjne i magnetyczne. Warto wspomnieć też o farbach dekoracyjnych: strukturalnych, tablicowych czy fosforyzujących.

Czym malować ściany... kilka słów o wyborze narzędzi

Wiemy już, jak powinno wyglądać przygotowanie ścian do malowania oraz jakie rodzaje farb znajdziemy na rynku.

Jakich narzędzi jednak najlepiej użyć do malowania ścian? Do wyboru mamy agregaty malarskie, elektryczne pistolety oraz wałki i pędzle. Używanie agregatów malarskich to idealne rozwiązanie do malowania dużych powierzchni. Taki wybór pozwala zaoszczędzić sporo czasu i gwarantuje dużą wydajność. Agregaty malarskie to jednak profesjonalny i dosyć kosztowny sprzęt. Można je również wynająć.

Natomiast elektryczne pistolety dobrze sprawdzą się w warunkach domowych, zarówno do malowania ścian, jak i altan czy elewacji. Są proste w obsłudze i pozwalają szybko uporać się z pracą.

Ostatnim rozwiązaniem jest tradycyjny sposób pokrywania ścian farbą, czyli użycie wałków i pędzli. To zdecydowanie najtańsza i najprostsza opcja, jednak wymaga od nas więcej czasu oraz dodatkowych akcesoriów w postaci kuwety malarskiej czy kija teleskopowego.

Jeżeli więc planujemy większy remont i będziemy malować duże powierzchnie, warto zdecydować się na agregat lub pistolet malarski. Natomiast w przypadku odświeżenia jednego czy kilku pokoi, w zupełności wystarczy nam wałek, pędzle i odrobina czasu oraz chęci do pracy!

Nakładanie farby - jak to zrobić poprawnie?

Jeżeli chcemy, aby efekt naszych wysiłków był jak najbardziej zadowalający, pamiętajmy o poprawnej technice malowania ścian. Zanim jednak przystąpimy do pracy, dokładnie wymieszajmy farbę, np. mieszadłem nałożonym na wiertarkę. Jeżeli zauważymy na powierzchni farby gęsty kożuch, trzeba go usunąć. Część rozmieszanej farby wylejmy na kuwetę malarską, a resztę szczelnie zamknijmy w pojemniku.

Farbę należy rozprowadzać w różnych kierunkach, a następnie całość wyrównywać długimi pociągnięciami wzdłuż ściany (albo sufitu). Emulsję nakładaj nachodzącymi na siebie pasami i nie dopuszczaj do tego, aby krawędzie wysychały. Produkt aplikuj od źródła światła, w głąb pomieszczenia. Pamiętaj też, że niewskazane jest robienie przerw przed zakończeniem malowania.

Przy jednorazowym nałożeniu farby na narzędzie pracy, starajmy się zamalować około 0,5 mkw powierzchni lub nieco więcej. Przed rozpoczęciem malowania wałek należy zwilżyć wodą i odcisnąć. Nie nakładajmy także na niego zbyt dużej ilości farby.

Jak przygotować ściany do malowania? Podsumowanie

Przygotowanie ścian do malowania dla wielu osób początkujących bywa nie lada wyzwaniem. Zanim przejdziemy do malowania powierzchni ściany, musimy wynieść z pomieszczenia wszystkie rzeczy, które mogłyby zostać zniszczone. Resztę warto zabezpieczyć folią malarską, a listwy przypodłogowe, gniazdka czy włączniki światła - taśmą malarską.

Kolejnym etapem jest ocena przyczepności starej powłoki i ewentualne jej usunięcie. Teraz można wykonać czyszczenie ścian, usuwanie pleśni i odtłuszczanie. Tutaj warto posłużyć się specjalnym mydłem malarskim lub wodą z dodatkiem detergentu myjącego oraz preparatami grzybobójczymi.

W ramach przygotowania ścian do malowania warto też zadbać o ich wyrównanie i szpachlowanie oraz gruntowanie. Pamiętajmy także, aby odpowiednio dobrać farbę do pomieszczenia i zadbajmy o prawidłowy sposób nakładania produktu na ścianę.